Vitamine A

Plantaardig

Het komt veel voor in wortels en is goed voor onze ogen. Rara wat is het? Juist. vitamine A, het komt in veel verschillende vormen voor in zowel dierlijke als plantaardige producten.

De vormen die in plantaardige producten voorkomen zijn ook kleurstoffen die variëren van geel tot oranje en uiteindelijk rood. Dit betekent niet meteen dat alle groentes of fruitsoorten die deze kleur hebben veel vitamine A bevatten. Dit kan namelijk ook komen door het rijpingsproces. In het geval van wortels of bijvoorbeeld zoete aardappel is dit wel waar. Eet je hier teveel van? Dan kun je zelfs je huid oranje laten kleuren. Deze aandoening kan op zichzelf geen kwaad. Zodra je wat minder plantaardige vitamine A rijke producten gaat eten zal je kleur vanzelf terugkeren naar normaal.

Dierlijk

De meeste vitamine A wordt door het lichaam opgeslagen in de lever. Hierom zijn ook alle leversoorten, leverworst of paté rijk aan vitamine A. Zelfs zo rijk dat je na ongeveer 50 gram smeerleverworst al over de dagelijks aanvaardbare bovengrens heengaat. Geen probleem als dit eens gebeurt. Probeer dus alleen niet dagelijks lever te eten.

P.S. Even een leuk feitje: van de vorm vitamine A die er in lever zit ga je niet oranje kleuren.

Wat doet het?

De verschillende vormen van vitamine A vervullen ook verschillende rollen in het lichaam.  In de meeste gevallen is het lichaam zelf instaat om deze vormen om te zetten naar andere vormen. Maak je dus vooral geen zorgen over welke vorm van vitamine A je binnenkrijgt.

Zien

Vitamine A helpt het lichaam bij het vermogen om te zien.

Groei

Vitamine A helpt bij de goeie van een kind.

Voorplanting

Vitamine A helpt bij onze voortplanting.

Huid

Vitamine A bevordert de goede gezondheid van onze huid.

Gezien vitamine A een vetoplosbaar vitamine is betekent dit dat het lichaam hier veel van kan opslaan. Als een gezonde volwassene zou stoppen met het eten van vitamine A bevattende producten kan het 1 tot 2 jaar duren voordat alle voorraden uitgeput zijn. Voor een kind die deze voorraden nog niet heeft opgebouwd zal dit veel sneller zijn. Een van de eerste symptomen die zal optreden bij een vitamine A tekort is nachtblindheid. Hiermee kan je dan niks zien op het moment dat het erg donker is of kun je niet snel herstellen van een fel licht in je ogen in het donker. Wanneer het vitamine A tekort doorzet tot uitputting kun je gaan van nachtblindheid naar complete blindheid. In het geval van blindheid door vitamine A tekort keert het zicht ook niet meer terug nadat de voorraden weer zijn aangevuld. Gelukkig komt vitamine A in veel producten voor en bouwen we door de efficiënte opslag niet snel een tekort op.

Waar zit het in?

Veel producten bevatten vitamine A, echter vaak maar een klein beetje. De producten die wel veel vitamine A bevatten zijn lever, wortel, zoete aardappel en halvarine/margarine (hier wordt het vaak aan toegevoegd). Als je nooit een van deze producten eet zou je hier mogelijk wel even over na kunnen denken om dit aan je voedingspatroon toe te voegen. Ook al is een gevarieerd dieet vaak voldoende om in je vitamine A behoefte te voorzien.

Wist je dat?

  • Er in Azië lange tijd veel mensen last hebben gehad van een vitamine A tekort? Hierdoor zijn mensen uiteindelijk rijst genetisch gaan modificeren dat wel vitamine A bevat. Door de vitamine A die hierin zit kreeg de rijst zelfs een geelachtige kleur waardoor deze ‘golden rice’ wordt genoemd.

  • Net zoals een tekort een teveel ook zo zijn problemen met zich mee kan brengen? Bij zwangere vrouwen kan een te hoge vitamine A inname leiden tot afwijkingen bij het kindje. Hierom wordt er ook geadviseerd om geen vitamine A supplement te slikken wanneer je zwanger bent en weinig tot geen lever te eten.

  • Een langdurige te hoge inname van vitamine A kan leiden tot botontkalking? In hoge hoeveelheden kan vitamine A namelijk de werking van vitamine D onderdrukken.